รำแม่บทเล็ก

.
แม่บทเล็ก เป็นท่ารำมาตรฐาน เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “แม่ท่า” เช่นเดียวกับแม่บทใหญ่ แต่มีลีลากระบวนการรำที่สั้นกว่า แม่บทใหญ่ยาวถึง ๑๘ คำกลอน ส่วนแม่บทเล็กมีเพียง ๖ คำกลอน เป็นที่นิยมฝึกหัดกันเป็นอย่างมาก เพราะสารมารถนำไปใช้แสดงออกโรงไดพอเหมาะพอดี ไม่มากไม่น้อยจนเกินไป

.

ประวัติเพลงแม่บทเล็ก

แม่บทเล็กนี้ เป็นชุดรำชุดหนึ่งที่อยู่ในต้นเรื่อง รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทุกข์ ใช้ทำนองเพลงชมตลาด ซึ่งมีลีลาการเอื้อนที่ช้าและนุ่มนวล เหมาะกับกระบวนการรำที่มีความอ่อนช้อยงดงามตามลักษณะการรำของนาฏศิลป์ไทย ที่มีการวางไว้เป็นแบบมาตรฐาน

 

.

ลักษณะการแต่งกาย

แต่งกายยืนเครื่อง พระ นาง ครบชุด
โอกาสที่ใช้แสดง
สามารถใช้แสดงในงานต่าง ๆได้

.

วิธีที่ใช้แสดง

– รำพระ นาง คู่ หรือ รำเป็นหมู่คณะ ตั้งแต่ ๒ คู่ขึ้นไป
– รำเป็นนางล้วน เดี่ยว หรือ หมู่ก็ได้
ดนตรีที่ใช้ในการบรรเลง
ใช้วงปี่พาทย์ เริ่มด้วยเพลงรัว ร้องเพลงชมตลาดจบด้วยเพลงรัวก็ได้ หรือ จะออกวรเชษฐ์ เพลงเร็วลาก็ได้

.
.
.

เนื้อร้องเพลง แม่บทเล็ก
(ทำนองเพลงชมตลาด)
เทพพนมปฐมพรหมสี่หน้า                    สอดสร้อยมาลาเฉิดฉิน
ทั้งกวางเดินดงหงส์บิน                            กินรีเลียบถ้ำอำไพ
(ดนตรีรับ)
อีกช้านางนอนภมรเคล้า                            แขกเต้าผาลาเพียงไหล่
เมขลาโยนแก้วแววไว                            มยุเรศฟ้อนในนภาพร
(ดนตรีรับ)
ยอดตองต้องลมพรหมนิมิต                        อีกพิสมัยเรียงหมอน
ย้ายท่ามัจฉาชมสาคร                            พระสี่กรขว้างจักรฤทธิรงค์
(ดนตรีรับ)


.

บทความโดย ครูฝัน